ΠΟΡΦΥΡΟ ΠΟΤΑΜΙ

 «Να γίνεις Έλληνας μπορείς και  χωρίς δάσκαλο, και με τον νου μπορείς, και με την καρδιά μπορείς», γράφει κάπου ο Μενέλαος Λουντέμης. Παραφράζοντας τη ρήση του θα έλεγα «Να γίνεις Καππαδόκης μπορείς και χωρίς δάσκαλο, και με τον νου μπορείς και με την καρδιά μπορείς», μια και προσωπικά δεν είμαι Καππαδόκισσα αλλά ποντιακής καταγωγής. Ωστόσο, μπήκα μικρή, πριν κλείσω καν τα δεκαοχτώ μου χρόνια, ως νύφη σε μια οικογένεια με καταγωγή απ’ την Καππαδοκία κι έτσι έμαθα με την καρδιά να αγαπώ τους ανθρώπους που προέρχονται απ’ τη μακρινή αυτή περιοχή,  μια απ’ τις προαιώνιες εστίες του Ελληνισμού που χάθηκαν μετά την Καταστροφή.

Μέσα απ’ αυτή μου τη συμβίωση ήρθα σε επαφή με Καππαδόκες πρώτης και δεύτερης γενιάς,  τα ήθη και τα έθιμά τους κι άκουσα ιστορίες συγκλονιστικές. Ίσως λοιπόν ήταν αναπότρεπτο να φτάσει η στιγμή που θα έσκυβα πάνω απ’ την ιδιαίτερη ιστορία της Καππαδοκίας, να «μπω» στα φτωχικά σπίτια από «νταμ» αλλά και στα πλούσια των τσορμπατζήδων, να γνωρίσω τον τρόπο ζωής τους στην παλιά πατρίδα τους και μέσα απ’ τη ζωή των ηρώων  μου να τη γνωρίσουν κι οι αναγνώστες μου.

1902 ξεκινάει η ιστορία σ’ έναν μικρό οικισμό που βρίσκεται πλάι σε κάποιον παραπόταμο του Άλυ, όπως είναι το όνομα του μεγαλύτερου ποταμού της Καππαδοκίας στα ελληνικά και σημαίνει αρμυροπόταμος. Οι Τούρκοι από την άλλη τον ονομάζουν Κιζίλ Ιρμάκ, που σημαίνει Κόκκινος ποταμός.  Ταιριαστά και τα δύο ονόματα, αφού ο ποταμός έχει γεύση αρμυρή και χρώμα κόκκινο, καθώς πηγάζει από έδαφος με κόκκινο χρώμα με αποθέματα ορυκτού αλατιού.

Πλάι στα νερά αυτού του παραπόταμου, λοιπόν, κυλά η ζωή Ρωμιών και Τούρκων στις αρχές του 20ού αιώνα. Μια συμβίωση αρμονική, τουλάχιστον όποτε το επιτρέπουν οι πόλεμοι κι οι αποφάσεις του ντοβλετιού. Εκεί γεννιέται η ξανθιά κι ασθενική Νιόβη, ένα κορίτσι διαφορετικό απ’ τους μελαχρινούς ανθρώπους του τόπου της, έχοντας πάνω της τη σφραγίδα του θανάτου, γι’ αυτό και της επιτρέπουν ελευθερίες ανάρμοστες για ένα θηλυκό στην αυστηρή πατριαρχική τους κοινωνία. Εκεί γεννιέται κι η παιδική αγάπη της για τον ατίθασο Φιλίπ, που μεγαλώνει θρεμμένος με το όνειρο του Μαρμαρωμένου Βασιλιά και της Κόκκινης Μηλιάς. Μαζί μ’ αυτούς ο καϊκτσής Δημητρός, που τολμά να κοντράρει τη μοίρα και το πληρώνει ακριβά, η ρεαλίστρια Φεβρωνία, η πολίτισσα Ερασμία που αγαπά το κορίτσι σαν δικό της, τσορμπατζήδες καρμίρηδες αλλά και πονόψυχοι κι ανοιχτοχέρηδες, ο  μορφωμένος και έντιμος Αζέτ πασάς που είχε την ατυχία να ερωτευθεί Ρωμιά, η Θέκλα κι ο Εμμόν, η Σουλτάνα που η ζήλεια της θολώνει συχνά τη λογική και άλλοι πολλοί θα υφάνουν το γαϊτανάκι της ιστορίας μας, που πατά πάνω σε ιστορία πραγματική. Πόλεμοι και καταστροφές, αλλά κι απλές χαρές, αγάπες κι αρραβωνιάσματα, χοροί και γλέντια, τα οποία συνεχίζονται και μετά την Ανταλλαγή και την προσφυγιά στη νέα πατρίδα, όπου η ζωή καραδοκεί για να δοκιμάσει για άλλη μια φορά τις ανθρώπινες αντοχές.

Ως συνήθως, δε θα σας αποκαλύψω περισσότερα, αγαπημένοι μου αναγνώστες. Θα σας αφήσω να ανακαλύψετε διαβάζοντάς το τις παγίδες που στήνει στους ανθρώπους η μοίρα ή κι η ζωή-διαλέγετε- , ιδίως όταν αυτές συνεπικουρούνται κι απ’ την Ιστορία.

Καλή αντάμωση στις σελίδες του αρχές του Μάρτη!